GOZ i Uniwersalne Projektowanie dla przedsiębiorców

Gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ) i uniwersalne projektowanie to dwa ważne obszary, które mogą wspierać przedsiębiorców w tworzeniu bardziej zrównoważonych i inkluzywnych biznesów.

GOZ to model biznesowy, który minimalizuje zużycie surowców i odpady, a uniwersalne projektowanie to podejście do tworzenia produktów i usług, które są dostępne i użyteczne dla jak najszerszego grona osób.

GOZ to model biznesowy, który dąży do minimalizacji zużycia surowców i odpadów, a także do ich ponownego wykorzystywania lub recyklingu.

GOZ dąży do redukcji kosztów produkcji i operacyjnych, zwiększa konkurencyjność, zwiększa odporność na fluktuację cen i surowców i zmiany w regulacjach środowiskowych, stwarza możliwość do uzyskania funduszy na wdrażanie projektów GOZ, umożliwia podniesienie kompetencji pracowników w zakresie GOZ.

Przykładem działań jest minimalizacja odpadów w produkcji, wybór materiałów nadających się do ponownego użycia lub recyklingu, odnowa i naprawa produktów, współpraca  innymi firmami w zakresie wymiany surowców i materiałów, wsparcie lokalnych przedsiębiorców.

Uniwersalne projektowanie (ang. universal design) to to koncepcja stworzona przez amerykańskiego architekta Ronalda Mace’a, to podejście, które zakłada, że produkty i usługi i otoczenie powinny być tak zaprojektowane aby były dostępne i użyteczne dla jak najszerszego grona osób, w tym osób z różnymi zdolnościami i potrzebami.

Korzyści płynące z takiego podejścia to zwiększenie bazy klientów, radykalna poprawa wizerunku firmy, innowacyjność, redukcja kosztów, związanych z późniejszymi zmianami i dopasowaniami.

Przykłady działań uniwersalnego projektowania to ukierunkowanie do projektowania produktów i usług w sposób intuicyjny i łatwy do użycia, ułatwiona dostępność do siedziby firmy, intuicyjne strony internetowe, zapewnienie różnorodnych form komunikacji.

Głównym celem uniwersalnego projektowania jest równość szans i niedyskryminacji oraz dostępność dla osób niepełnosprawnościami.

Osoby z niepełnosprawnościami na każdym kroku spotkają się z niedogodnościami utrudniającymi im codzienne życie.

Dlatego tak ważne jest zapewnianie pełnej dostępności, w tym eliminowanie barier i dyskryminacji.

Uniwersalne projektowanie zapewnia powstanie produktów, środowiska i usług, które służą jak największej liczbie osób, które mają różne potrzeby.

Zasady uniwersalnego projektowania to równoważne korzystanie czyli, że produkt powinien być tak zaprojektowany aby był łatwy w użyciu dla wszystkich, niezależnie od ich predyspozycji.

Elastyczność użytkowania czyli produkt powinien być łatwy w użyciu oraz musi się dostosowywać do potrzeb użytkownika.

Proste i intuicyjne użytkowanie czyli produkt powinien być łatwy do zrozumienia i użycia, nawet bez zapoznania się z instrukcją obsługi.

Informacje i instrukcje czyli produkt powinien być dostarczany z jasnymi i łatwymi do zrozumienia informacjami i instrukcjami.

Bezpieczeństwo czyli produkt powinien być bezpieczny dla użytkownika i nie powodować zagrożenia dla zdrowia lub życia.

Stworzenie uniwersalnego produktu lub przestrzeni od zawsze było marzeniem projektantów.

Strategię uniwersalnego projektowania można zastosować zatem przy tworzeniu produktów i otoczenia we wszystkich sektorach i dziedzinach, tj. we wszystkich rodzajach środowisk kształtowanych przez człowieka, takich jak np. przestrzeni fizycznej, rzeczywistości cyfrowej, systemów informacyjno-komunikacyjnych, produktów, usług i doświadczeń użytkowników.

Zasady projektowania uniwersalnego mogą być stosowane we wzornictwie przemysłowym, podczas projektowania interfejsów komputerowych, serwisów internetowych, oprogramowania nowych technologii, czy w edukacji.

Celem projektowania uniwersalnego powinny być takie wartości jak m.in.: komfort, wiedza, zrozumienie, dobrostan, integracja społeczna czy personalizacja.

Projektowanie uniwersalne powinno być traktowane jako kierunek i sposób myślenia.

Ciężko jest oczekiwać, że produkt spełni oczekiwania i potrzeby wszystkich użytkowników jednocześnie, ale można dążyć do rozszerzenia grupy użytkowników.

W tym celu powstała lista 7 zasad skutecznego projektowania uniwersalnego.

7 zasad projektowania uniwersalnego:

1. Równy dostęp (equitable use).
2. Elastyczność użytkowania (flexibility in use).
3. Prostota i intuicyjność w użyciu (simple, intuitive use).
4. Czytelna informacja (perceptible information).
5. Tolerancja na błędy (tolerance for error).
6. Minimalizowanie wysiłku fizycznego (low physical effort).
7. Parametry i wielkości przestrzeni umożliwiające dostęp i użytkowanie (size and space for approach and use).

Zgodnie z zasadami projektowania uniwersalnego, czegokolwiek byśmy nie projektowali, naszą pracę powinniśmy zacząć od… człowieka, zwracając uwagę na potrzeby i możliwości osób ze szczególnymi potrzebami.

Kluczowym aspektem strategii uniwersalnego projektowania jest poszukiwanie coraz lepszych rozwiązań.

Uniwersalne projektowanie jest strategią innowacyjną.

Technologia, wiedza i poziom świadomości społecznej przechodzą szybkie zmiany.

Uniwersalne projektowanie jest również dynamicznym procesem, który odzwierciedla potrzebę dalszego uwzględniania nowych środków służących redukowaniu istniejących ograniczeń.

Strategia uniwersalnego projektowania wymaga interdyscyplinarności w działaniach związanych z jej planowaniem, wprowadzaniem i kontrolą.

Jasno określone zasady udziału w realizowaniu projektów są niezbędne, aby zachęcić jak największą liczbę użytkowników do uczestnictwa.

Wprowadzanie koncepcji uniwersalnego projektowania nie musi pociągać za sobą tworzenia nowych procedur, wymaga natomiast czynnego udziału grup użytkowników pewnych produktów oraz osób przebywających w określonym otoczeniu, których wiedza, doświadczenie i spostrzeżenia są kluczowe podczas wypracowywania rozwiązań mających służyć wszystkim.

Uniwersalne projektowanie (Universal Design) istotnie wspiera Gospodarkę Obiegu Zamkniętego (GOZ).

Projektowanie z myślą o wszystkich użytkownikach, niezależnie od ich możliwości, przyczynia się do tworzenia bardziej trwałych i wydajnych produktów, które mogą być używane przez dłuższy czas i łatwiej poddawane recyklingowi.

Uniwersalne projektowanie wspiera GOZ poprzez dłuższy cykl życia produktów, łatwiejszy recykling, redukcję odpadów, zrównoważoną produkcję i uniwersalne produkty dla wszystkich.

Uniwersalne projektowanie, poprzez swoje podejście do tworzenia produktów, które są łatwe w użyciu i trwałe, znacząco przyczynia się do idei GOZ, która zakłada minimalizację odpadów i maksymalizację ponownego użytku zasobów.

Źródła: https://metaphor.pl/projektowanie-uniwersalne/, https://testerzy.pl/baza-wiedzy/artykuly/projektowanie-uniwersalne